Technische Commissie Bodemscherming (1987)

Rubriek: Instellingen
Door: Sandra Boekhold

Op 1 januari 1987 is, tegelijkertijd met de inwerkingtreding van de Wet Bodembescherming (Wbb), de Technische Commissie Bodembescherming (TCB) ingesteld door de toenmalige minister van VROM, Ed Nijpels. Twee jaar eerder, vooruitlopend op de inwerkingtreding van de Wbb, was reeds door minister Pieter Winsemius een voorlopige TCB ingesteld. De TCB adviseert de ministers van vooral VROM en LNV over het milieubeleid voor de bodem.

De TCB gaat er bij haar advisering van uit dat diensten die de bodem levert van belang zijn voor diverse maatschappelijke vraagstukken met betrekking tot de leefomgeving. Bodem en landgebruik zijn belangrijk voor klimaatregulatie, de kwaliteit van de leefomgeving in de stad, de verduurzaming van de energievoorziening, het beschermen van Nederland tegen overstromingen, de landbouw en natuurontwikkeling. Door het bodemgebruik beter te laten aansluiten bij de natuurlijke capaciteiten van de bodem en daarmee bij de ruimtelijke inrichting rekening te houden, worden de kansen die het bodem- en watersysteem biedt voor duurzame ontwikkeling ook werkelijk benut.

De TCB bij oprichting in 1987.
TCB-leden en medewerkers van het secretariaat krijgen een toe- lichting tijdens het werkbezoek in 2008.

De commissie bestaat uit 11 leden. De voorzitter heeft een bestuurlijke achtergrond. Van 1987 tot 1991 was de heer Haverkate voorzitter van de TCB, van 1991 tot 2001 was dat de heer Reij en de voorzitter sinds 2001 is mevrouw Stolker-Nanninga. De leden van de TCB zijn technisch-wetenschappelijk deskundigen op het gebied van de hydrologie, bodemkunde, toxicologie, geologie, ecologie, microbiologie, landbouw en civiele techniek.

De commissie heeft adviezen uitgebracht over het mest- en mineralenbeleid, over bodemverontreiniging, bodemsanering en normstelling en over de kwaliteit van het grondwater. Het TCB-advies Sanering Grote Wittenburgerstraat Amsterdam (1988) gaf onder meer aan dat er op locaties waar met isolerende voorzieningen de blootstelling van mens en ecosysteem aan verontreinigingen wordt voorkomen, veilig kan worden gewoond. Dit schiep een precedent voor veel saneringen in het stedelijk gebied.

Met het advies over de aanpak van de bodemverontreiniging in de Kempen (1997) introduceerde de TCB de systeembenadering, waarin risico’s van bodemverontreiniging in samenhang worden bekeken. Deze benadering, waarin de bodem als dynamisch systeem wordt gezien dat naast chemische ook fysische en biologische kwaliteiten heeft, staat sindsdien centraal in de advisering door de TCB.

In het advies over systeemgericht grondwaterbeheer (2003) pleit de TCB ervoor om in de ruimtelijke ordening meer uit te gaan van de natuurlijke werking van het grondwatersysteem en grondwaterbeheer te integreren in ruimtelijke planvorming. 
De adviezen duurzamer bodemgebruik op ecologische grondslag (2003) en duurzamer bodemgebruik in de landbouw (2005) geven een nadere uitwerking aan het belang van (bodem-)ecosysteemdiensten.

Het aantal en de dichtheid van de ondergrondse activiteiten zijn in sommige delen van Nederland het afgelopen decennium sterk toegenomen. In het recente preadvies ondergrond (2008) zet de TCB duurzaam gebruik van de ondergrond neer als publiek belang en geeft invulling aan een begrippenkader voor duurzaam gebruik van de ondergrond.