Themadagen
NBV/NGV themadag ‘Bodem en Geologie’
Wageningen, zaterdag 14 mei
Het doel is om de geïnteresseerden in geologie en bodem met elkaar in contact brengen, zodat men zijn/haar kennis kan vergroten. Er zijn een aantal boeiende lezingen gepland en er is een bezoek mogelijk aan het World Soil Museum en aan het laboratorium van het NCL (Nederlands Centrum voor Luminescentiedatering).
Leden NBV en NGV betalen een eigen bijdrage van 15 euro. Studenten betalen 10 euro en overige belangstellenden 20 euro. Aanmelden voor deze dag is verplicht i.v.m. de beveiliging in het gebouw en de catering. Aanmelden kan via deze link.
Programma:
10.00 – 10.35 Inloop: registratie, koffie/thee. Elkaar ontmoeten.
10.35 – 10.45 Welkomstwoord door de voorzitters (NBV en NGV)
10.45 – 11.25 Rob Comans (Wageningen Universiteit) over Wijnand Staring als bodemkundig geoloog en als bestuurder.
11.30 – 12.10 Jaap van der Meer (emeritus Queen Mary, University of London) over de kwartaire geologische geschiedenis van Nederland en de gevolgen daarvan voor bodemvorming.
12.15 – 12.55 Jakob Wallinga (Nederlands Centrum voor Luminescentiedatering / Wageningen Universiteit) over datering met behulp van luminescentie.
13.00 – 14.00 Lunch
14.00 – 14.40 Hans Huisman (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed / Rijksuniversiteit Groningen) over hoe landgebruik bodems heeft beïnvloed en gevormd.
14.45 – 15.25 Marcel Lankreijer (Eijkelkamp Soil and Water) over bodemonderzoek: Van Edelmanboor naar de huidige technieken.
15.25 – 16.00 Afsluiting en napraten bij een drankje.
Het World Soil Museum kan alleen onder leiding van een gids worden bezocht. Dit kan ’s ochtends, tijdens de inloop, tijdens de lunch en tijdens de borrel. Het luminescentie laboratorium wordt ook onder leiding van een gids bezocht. Dit kan tijdens de lunch en tijdens de borrel.
Opgave voor deze rondleidingen gaat via de bovengenoemde
aanmeldpagina.
Locatie: De themadag vindt plaats in het gebouw Gaia. Droevendaalsesteeg 3, 6708 PB Wageningen Deze locatie is goed bereikbaar met de auto. Er is een groot parkeerterrein voor de deur. Daarnaast is een goede busverbinding tussen bushalte Campus / Atlas (17 minuten) en NS station Ede-Wageningen.
Er zal dit keer geen boekenmarkt zijn. Wel zal bibliothecaris Frank Kouwenhoven (NGV bibliotheek) aanwezig zijn met een boekenselectie over geologie en bodemkunde. Deze boeken kunnen gratis geleend worden door NGV leden.
Als u vragen mocht hebben mailt u met ngv.secretaris@geologienederland.nl of met bodemkundigevereniging@gmail.com.
Overzicht recente themadagen
Hieronder vindt u een overzicht van de themadagen van de afgelopen 3 jaar en een archief met alle georganiseerde themadagen. Klik op één van de knoppen hieronder om gelijk doorverwezen te worden naar de themadagen uit de desbetreffende periode.
( )
Webinar Bodem en Beleid
Online, 25 maart 2022
Bodem komt steeds meer onder de aandacht bij beleidsmakers. Dit webinar gaf ons inzicht in de beleidsdoelen van de EU bodemstrategie, en hoe deze doelen het Nederlandse beleid beinvloeden. Zo wordt er aandacht besteed aan de bodem in de nieuwe omgevingswet en worden er programma’s zoals Slim Landgebruik ontwikkeld waarbij er gekeken wordt naar de potentie die onze bodem heeft voor het vastleggen van extra CO2.
- Presentatie Margot de Cleen (Ministerie I&W/RWS)
- Presentatie Peter van Mullekom (Santec)
- Presentatie Jennie van der Kolk (WEnR)
( )













Bodemkunde in het Onderwijs
Broekhuizen, 5 november 2021
In de ochtend namen een paar sprekers ons mee in hun visie op het gebied van bodemkunde in het onderwijs en in de natuureducatie, en de rol van wetenschapscommunicatie. In de middag zijn we op excursie gegaan in het oostelijke rivierengebied om ouder rivierterrassen op te boren.
- Presentatie Peter Geurts (IVN)
- Presentatie Karin Pepers (Aeres Hogeschool)
- Presentatie Wietse Wiersma (WUR)
- Presentatie Diede in ’t Veld (WUR)
- Presentatie Ingrid Lubbers (WUR)
Webinar 'Kijken in de bodem'
Online
Op 23 april vond de webinar ‘Kijken in de Bodem’ plaats. Tijdens deze webinar werden we geinspireerd door Karen Vancampenhout (KU Leuven) die via ‘story telling’ het verhaal achter een bodem overbrengt, door Stephan Mantel (ISRIC) die uitleg gaf over het maken van een bodemmonoliet en het belang van de collectie in het ISRIC Wereld Bodem Museum, en Christina Eickmeier (CHRITH architects) die vanuit het project ‘Kijken in de grond’ (https://www.chrith.com/projecten/kijken-in-de-grond/) op een creatieve manier de grote verscheidenheid aan bodems liet zien/ervaren.
- Presentatie Karen Vancampenhout
- Presentatie Stephan Mantel
- Presentatie Christina Eickmeier



Webinar 'Gezonde Bodem en Voedsel - deel 2'
Online
Op 22 januari vond deel 2 van onze webinar Gezonde Bodems en Voedsel plaats. Tijdens deze webinar gingen we verder in op de methodes om bodegezondheid te meten en hoe we onze kennis over de bodemgezondheid kunnen toepassen in de transitie naar een circulaire economie. Drie boeiende sprekers deden hun verhaal. Bekijk de presentaties van onze 3 sprekers hieronder.
- Presentatie Janjo de Haan
- Presentatie Dorothee van Tol-Leenders
- Presentatie Hilke Bos-Brouwers
( )


Webinar 'Gezonde Bodem en Voedsel'
Online
Vragen als: wat is een gezonde bodem, en hoe behouden we of verbeteren we deze op een duurzame manier voor voedselproductie, stonden centraal tijdens de webinar Gezonde Bodems en Voedsel die op 20 november werd gehouden. De stip op de horizon is hetzelfde, maar de weg er naartoe kan verschillen. Bekijk de presentaties van onze 4 sprekers hieronder.
- Presentatie Johan Bouma (Em.Prof. Wageningen University & Research)
- Presentatie Team HubSoilHub (Titus Kruijssen, Mariska Rijk, Klais Blaauw) en het HubSoilHub Magazine
- Presentatie Gerard Ros (NMI-Agro)
- Presentatie Jeen Nijboer (Rabobank)
Webinars 'Soil and nitrogen'
Online
Bodems kunnen een rol spelen bij het reduceren van emissies naar de atmosfeer en uitspoeling van stikstof naar grond/oppervlakte water. In drie online webinars behandelen we de oorzaak van de stikstofcrisis, welke (bodem gerelateerde) maatregelen er genomen (kunnen) worden om de uitstoot en uitspoeling terug te dringen en hoe we langzaam richting circulaire landbouw bewegen.
Webinar 1: Facts and figures on the nitrogen crisis in the Netherlands – Prof. Jan Willem Erisman (Louis Bolk Institute), Dr. Albert Bleeker (RIVM), Prof. Wim de Vries (Wageningen University & Research)
Webinar 2: How the agricultural sector could be adopting nitrogen reduction measures – Dr. Gerard Velthof (Wageningen Environmental Research), Trienke Elshof (LTO), Frank Verhoeven (Boerenverstand)
Webinar 3: Towards agricultural circularity for nitrogen – Dr. Eke Buis (Ministerie van LNV), Dr. Inge Regelink (WEnR).
Exclusief voor leden en deelnemers: de webinar is opgenomen en kan bekeken worden onder door hier te klikken en het toegestuurde wachtwoord in te voeren.
- Presentatie Jan Willem Erisman (Louis Bolk Instituut)
- Presentatie Albert Bleeker (RIVM)
- Presentatie Wim de Vries (WUR)
- Presentatie Gerard Velthof (WEnR)
- Presentatie Trienke Elshof (LTO Noord)
- Presentatie Frank Verhoeven (Boerenverstand)
- Presentatie Eke Buis (Ministerie van LNV)
- Presentatie Inge Regelink (WEnR)

( )












Bodem en Archeologie
Huis van Hilde, Castricum, 22 november 2019
Bodem en archeologie zijn sterk met elkaar verbonden. Inzicht in het ontstaan en ontwikkelen van landschappen en cultuur kan ons helpen bij het oplossen van huidige maatschappelijke vraagstukken. In de ochtend namen een aantal sprekers je mee terug in de tijd (zie presentaties) en in de middag kregen we de kans om het museum Huis van Hilde te bezoeken en fietsten we onder leiding van een aantal gidsen door het Oer-IJ gebied.
- Presentatie Reinier Ellenkamp (RAAP)
- Presentatie William Gosling (UvA)
- Presentatie Cindy Quik (WUR)
- Presentatie Erwin van der Klooster (KSP Archeologie)
Precisielandbouw
Van den Borne Aardappelen, 28 juni 2019
Een themadag over precisielandbouw bij eigenzinnige en ingenieuze boer Jakob van den Borne. Hij maakt gebruik van de nieuwste technologie. Er waren ook presentaties over pixellandbouw (PixelFarming), precisie (N) bemesting van grasland en het gebruik van sensoren voor opbrengst-bepalingen (WUR) en hoe onze toekomstige boeren opgeleid worden met preciesielandbouw.
- Presentatie Idse Hoving & Jouke Oenema (WUR)
- Presentatie Sylan Nysten (AERES hogeschool)




( )
( )
Jarenlang was bodemdata versnipperd aanwezig, met grote verschillen in kwaliteit. Sindsdien zijn er vele nieuwe methoden ontwikkeld om data te verzamelen, verwerken en toe te passen.
- Presentatie Arthur Sloos (RCE)
- Presentatie Dirk-Jan Pasma (SWECO)
- Presentatie Pim de Voogt (UvA)
- Presentatie Joop Okx (Wageningen Environmental Research)
- Presentatie Fenny van Egmond (ISRIC)
- Presentatie Titia Mulder (Wageningen University and Research)
- Presentatie Ruud Mutsaers (TNO)
- Presentatie Filip Neele (TNO)
- Presentatie Wijbrand Sommer (RSK group)
- Presentatie Wouter Wienk (RVO)
- Presentatie Bas van Wesemael (Universite Catholique de Louvain)
- Presentatie Jan-Peter Lesschen (Wageningen Environmental Research)

( )
Organische stof in de bodem staat momenteel erg in de belangstelling, niet alleen vanwege haar belang voor bodemkwaliteit, maar ook omdat de bodem zeer belangrijk is voor de berging van koolstof.
- Presentatie Lijbert Brussaard
- Presentatie Margot de Cleen
- Presentatie Nick van Eekeren
- Presentatie Simon Moolenaar
Veenweiden Innovatiecentrum, 16 juni
Bodemdaling door inklinking en veenoxidatie van veen treft zowel stedelijke als landelijke gebieden. Tijdens deze themadag zullen de effecten van bodemdaling en de maatregelen voor duurzaam beheer van het Veenweidegebied centraal staan. Laat je inspireren door een breed scala aan sprekers en een excursie naar het Veenweiden Innovatiecentrum (VIC): www.veenweiden.nl.
- Presentatie Arianne Fijan
- Presentatie Gert-Jan van den Born
- Presentatie Gilles Erkens
- Presentatie Peter de Ruyter
- Presentatie Geert van Wirdum
De duinen worden door velen gezien als iets simpels: zandbergen die de kust beschermen. Toch schuilen er vele processen achter de vorming en instandhouding van hun huidige staat. Op deze themadag gaan we in op de complexe ecosystemen die zich schuilhouden in de duinen en het effect van menselijk ingrijpen op deze dynamiek.
- Presentatie Annemieke Kooijman
- Presentatie Jaap Bloem
- Presentatie Camiel Aggenbach
- Presentatie Marijn Nijssen
- Presentatie Stefan Dekker
Meer dan de helft van de wereldbevolking woont in de stad. In de toekomst is het de vraag of het duurzaam is om al het voedsel van buiten de stad aan te laten voeren. Wat zijn de eisen zijn die aan de bodem worden gesteld en hoe kan men een duurzaam stadslandbouwsysteem bereiken.
- Presentatie Isabelle Diks
- Presentatie Remko Andeweg
- Presentatie Arno Duijvesteijn
- Presentatie Debra Solomon
- Presentatie Anton Roeloffzen
Jarenlang was bodemdata versnipperd aanwezig, met grote verschillen in kwaliteit. Sindsdien zijn er vele nieuwe methoden ontwikkeld om data te verzamelen, verwerken en toe te passen.
- Presentatie Arthur Coevert
- Presentatie Bas Kempen
- Presentatie Jan Dirk Bulens
- Presentatie Jetse Stoorvogel
- Presentatie Joop Okx
- Presentatie Jorge Mendes de Jesus
- Presentatie Michiel van der Meulen
- Presentatie Niels Batjes
- Presentatie Tom Hengl
De Hedwigepolder was jarenlang onderwerp van hevige politieke discussie in Nederland, en van ruzie met Vlaanderen. In 2005 spraken de buren af dat de polder zou worden teruggegeven aan de natuur. Nu is de vraag: wordt het een ‘modderbak met slib’ of een mooi natuurgebied?
- Presentatie Iason Jongepier
- Presentatie Jan van Mourik
- Video Sigmafilm
- Video Hedwige-Prosperproject
Ondergronds zit vele malen meer biomassa dan bovengronds: per vierkante meter vindt je bijvoorbeeld al 300 wormen. Deze en vele andere organismen dragen bij aan onder andere bodemkwaliteit, structuur, diversiteit, nutriënten, productie en opslag van broeikasgassen en gewassenproductie.
- Presentatie Michiel Rutgers
- Presentatie Ingrid Lubbers
- Presentatie Erik Cammeraat
- Presentatie Martien de Haas
- Presentatie Natasja Poot
- Presentatie Folkert de Vries
- Presentatie Gert Peek
- Presentatie Michael Haverkamp
- Presentatie Toine Jongmans
( )
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
( )
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
( )
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag
Wageningen – 8 november
- Programma
- Presentaties
- Foto’s
- Verslag