SIKB (2000)
Rubriek: instituten
De Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodem (SIKB) speelt sinds haar oprichting in april 2000 een belangrijke rol in het verbeteren van de kwaliteit binnen de sectoren bodem, archeologie en datastandaarden. Wat begon als een initiatief om afspraken beter te borgen, is in de afgelopen 25 jaar uitgegroeid tot een breed gedragen netwerkorganisatie waarin overheden, bedrijven en andere partijen samenwerken aan betrouwbare, werkbare en vernieuwende kwaliteitsrichtlijnen.
SIKB richtte zich in eerste instantie op bodembeheer, maar inmiddels is het werkveld breder. Er wordt gewerkt binnen vier hoofdthema’s: bodem en water, bodembescherming, archeologie en datastandaarden. Elk thema kent een Centraal College van Deskundigen (CCvD) dat regelmatig bij elkaar komt om nieuwe inzichten te verwerken en ontwikkelingen in het werkveld te bespreken. De CCvD’s zorgen ervoor dat afspraken duidelijk, actueel en werkbaar blijven. Programmaraden houden zich bezig met trends en toekomstige behoeften in elk werkveld. Voor bodem en water bestaan daarnaast thematische secties die inhoudelijk bijdragen aan de ontwikkeling van SIKB-documenten. Om de toepassing van de richtlijnen in de praktijk te waarborgen, organiseert SIKB ook overleg met certificatie- en inspectie-instellingen. Dit zorgt ervoor dat de richtlijnen op een eenduidige manier worden gebruikt, wat de kwaliteit en betrouwbaarheid in het veld ten goede komt.
De rol van SIKB kreeg extra gewicht toen het in 2006 wettelijk verplicht werd om bij bepaalde werkzaamheden in bodembeheer, bodembescherming en bodemenergie te werken met overheidserkenning én volgens vooraf vastgestelde kwaliteitseisen. Deze wettelijke borging, vastgelegd in het Besluit bodemkwaliteit en de Regeling bodemkwaliteit, is bekend geworden als het Kwalibo-stelsel. Een belangrijk deel van de kwaliteitsdocumenten die hierin zijn opgenomen, wordt beheerd door SIKB. Ook voor archeologie is een vergelijkbare structuur opgenomen in de Erfgoedwet. Voor datastandaarden is er dan weliswaar geen algemene wettelijke verplichting, maar ook hier werkt SIKB samen met publieke en private partijen vanwege het grote belang van betrouwbare en foutloze gegevensuitwisseling. Voor de Basisregistratie Ondergrond beheert SIKB de milieuhygiënische bodemstandaard.
Een belangrijk kenmerk van de werkwijze van SIKB is dat de praktijk centraal staat. Richtlijnen komen niet top-down tot stand, maar worden ontwikkeld vanuit wat er in het werkveld nodig is. Deskundigen uit de praktijk leveren input, waardoor de afspraken goed aansluiten op de dagelijkse realiteit. De stichting fungeert op die manier als bruggenbouwer: door samen tot duidelijke en werkbare afspraken te komen, ontstaat er ruimte voor verbetering en innovatie. Nieuwe technieken en werkwijzen worden niet alleen beschreven, maar ook gevalideerd en opgenomen in de richtlijnen, zodat ze breed toepasbaar worden. SIKB deelt kennis via publicaties, kennisbijeenkomsten en het SIKB Jaarcongres. Ook is SIKB, samen met Bodembeheer Nederland en KOBO-HO, een van de initiatiefnemers van de Bodembreed Academie, een digitaal platform met kennis en kunde over bodem en ondergrond voor (bodem)professionals.